Voor het gros van het publiek is Hubert Hutsebaut anno 1972 een nobele onbekende. Voor échte wielerliefhebbers uit Harelbeke en omstreken niet. Hutsebaut (°1947) groeit op in het naburige Lendelede en heeft daar ook zijn supportersclub.
s Mans profcarrière start eind 1968 bij Flandria, de ploeg waar zowat alle West-Vlaamse renners met talent hun debuut maakten. Een eer, dat wel, maar de vergoeding was met een spreekwoordelijke fiets en broek niet om naar huis over te schrijven. Tijdens de wintermaanden blijft hij daarom werken bij juteweverij Combes in Lendelede.
In 1969 lukt de bebrilde Lendeleedenaar een eerste, bescheiden zege in Gistel. Op dat moment heeft hij ook al recht op een eerste echt maandloon bij zijn team. Na een discussie met wereldkampioen Jean-Pierre Monseré tijdens een wedstrijd in Roeselare mag Hutsebaut eind 1970 al opkrassen bij Flandria.
“Monseré vroeg me om de eindspurt aan te trekken. Ik vroeg wat me dat opbracht, waarop Monseré repliceerde dat mijn maandloon al voldeed. Daar dacht ik toch even anders over. Met als gevolg dat ik aan het einde van het seizoen mijn biezen mocht pakken.” Als Hutsebaut terugkijkt op die periode, valt naast ontgoocheling ook enige opluchting te noteren: “Achteraf gezien mocht ik blij zijn. Anders ging ik altijd in dienst moeten rijden van een Flandria-renner. Mijn ontslag was eigenlijk mijn geluk...”.
Voor het seizoen 1971 vindt Hubert onderdak bij het bescheiden Goldor, een Leuvens biermerk: “Ik kreeg daar 1.500 frank maandwedde en moest ook nog eens een hoeveelheid bier aan de man brengen. Gelukkig kon ik daarvoor terugvallen op mijn supportersclub.” Bij Goldor slaagt Hutsebaut er in om naast de Omloop van de Vlasstreek in Heule ook een etappe in de Ronde van Spanje te winnen. Hij wint met negen minuten voorsprong na een solo van 120 (!) km, en dat ondanks een lekke band. De carrière van Hutsebaut lijkt op de goede weg. Zijn zege in Spanje levert hem een verbeterd contract op bij zijn ploeg Goldor, dat intussen IJsboerke en fietsfabrikant Bertin als cosponsors heeft.
In de winter van 1971 gaat Hubert voor het eerst niet werken om extra inkomsten te verwerven, maar legt hij zich volledig toe op de koers: “Ik deed krachttrainingen, ging lopen, lette op mijn voeding,... ik trainde erg veel, misschien zelfs wat te veel.” De wintertraining resulteert in een reeks ereplaatsen in het prille voorjaar van 1972. Winnen zat er nog niet meteen in: “Wie in koers het meeste geld op tafel wilde leggen, won. Toen was dat heel vaak zo. Als je net als ik maar van eenvoudige komaf was, kon je weinig beginnen.”
Op 25 maart staat Hutsebaut als knecht aan de start van de E3 Prijs in Harelbeke. Het verloop van die wedstrijd kan hij zich enkele decennia later nog moeiteloos voor de geest halen: “Mijn kopman Ronny Van De Vijver zat in de kopgroep samen met onder andere Merckx, Godefroot en Verbeeck. Korte tijd later moest ik van mijn ploegleider naar hen toerijden om Ronny bij te staan en kreeg Wilfried David mee in het wiel. Na 13 km achtervolgen vond ik aansluiting. Davidje zat kapot en moest alweer snel loslaten.”
Hutsebaut mag vooraan al vlug de kastanjes uit het vuur halen als Walter Godefroot in Tiegem ontsnapt: “Ploegleider Firmin Verhelst riep me bij zich en zei dat ik het gat moest toerijden. Ik vroeg hem waarom ik dat moest toen. ‘Omdat ik toch niet kon winnen’, was zijn antwoord.” Hutsebaut springt weg en krijgt Merckx mee. De rest van de groep kijkt naar elkaar. “Ik voelde aan dat Merckx niet doorreed als hij overnam. Je merkte dat meteen. Dat is raar, dacht ik. En als ik aan kop kwam, ging het sneller. Ik ben toen met Merckx in mijn wiel beginnen doorrijden.”
Toen ik weer aanzette, reageerden ze te laat en kon Merckx mij niet meer remonteren. Ik kwam als eerste over de meet.
Met een slepende Merckx slaagt Hutsebaut er toch in om bij Godefroot te komen. “In het lokale rondje kwamen we nog eens aan de brug. Van daar was het toch nog een beetje tot de aankomst. Ik begon van ver te sprinten, ze kwamen over mij, dachten dat ik stilviel, maar zo kwam ik alsnog in hun wiel. Het was nog altijd ver, maar Walter zat er al wat door en haakte af. Toen ik weer aanzette, reageerden ze te laat en kon Merckx mij niet meer remonteren. Ik kwam als eerste over de meet.”
Hutsebaut realiseert een stunt van formaat door grootheden als Eddy Merckx en Walter Godefroot te kloppen in Harelbeke: “Als ik won, was het zuiver. Ik reed voor wat ik waard was. Achteraf kwam Godefroot zeggen dat hij vergeten was te klappen met mij. Wellicht zat ook Merckx in de slag
met Walter, vandaar dat hij niet vol overnam.”
Het gewonnen prijzengeld moet Hutsebaut echter delen met zijn ploegmaats, een praktijk waar hij zich nog steeds over opwindt: “Wij moesten altijd maar op kop rijden en het grove werk opknappen. Heel vaak was je zo kapot dat je de koers niet uitreed. En als je niet aankwam, kon je je deel in de winstpremie van de kopman vergeten. Win ik dan eens, dan moet ik mijn premie delen met de rest van de ploegmaats, die ook nog eens weinig werk hadden verricht in Harelbeke...”
Eén week na Harelbeke lukt Hutsebaut een nieuwe stunt. In Brugge wint hij de Elfstedenronde na een wegvergissing van zowat de hele kopgroep, Hutsebaut incluis: “Op een bepaald moment moesten de volgauto’s afslaan. Een aantal renners zat te dicht op die auto’s en volgde hen. Ik had het snelst door dat die weg niet de juiste was. Aan de finish had ik nog net genoeg voorsprong om alleen aan te komen.”
Die tweede opeenvolgende zege lijkt zijn goede vorm te bevestigen. Hutsebaut trekt met verwachtingen naar de Ronde van Spanje, die toen nog in het voorjaar wordt verreden. Maar daar loopt het fout. De winnaar van de E3 Prijs heeft te kampen met een te lage bloeddruk en moet opgeven: “Achteraf gezien was ik eigenlijk constant overbelast. Van enige begeleiding was toen nog geen sprake. Ik moest er ook nog eens een heel jaar staan en dat kon mijn lichaam niet aan.”
Op doktersadvies zet Hutsebaut de koersfiets voor een aantal maanden aan de kant. Pas in oktober krijgt hij opnieuw groen licht. “Intussen was mijn contract verlopen en had IJsboerke mij al een aantal maanden niet betaald. Tot op vandaag heb ik dat geld nog steeds niet gekregen.”
In de winter van ’72 biedt IJsboerke hem alsnog een nieuw contract aan. Ook Flandria-ploegleider Briek Schotte doet nog een voorstel, maar voor Hutsebaut is het genoeg geweest. “Briek wilde mij een contract van 6.000 frank per maand geven. Ik zei hem dat ik als werkmens 16.000 frank kreeg. En als werkmens bleef ik tenminste gezond.”
Hutsebaut begint een tweede leven. Hij huwt in 1974 en verhuist naar Hulste, vandaag deelgemeente van Harelbeke. Beroepshalve gaat Hubert aan de slag in een kartonfabriek, later wordt hij parkwachter op het lokale containerpark. De vrijgekomen tijd wordt ingevuld met nieuwe hobby’s: “Ik wilde mij ontwikkelen, nieuwe dingen ontdekken.” Op advies van Nesten, gerenommeerd karikaturist en schilder, legt hij zich toe op schilderen.
Heel snel ook ontdekt Hutsebaut dat hij aanleg heeft voor circustrucjes. Een tv-show inspireert hem tot het balanceren met een borstelstok, paraplu en draaiende ratelaar op het voorhoofd. Na de nodige training lukt het Hutsebaut ook om een koersfiets (!) staande te houden op zijn voorhoofd. Zoals het een goeie acrobaat betaamt, neemt hij een artiestennaam: Umberto Utsobolino.
Vandaag ligt Hutsebaut niet meer wakker van zijn zege in de E3 Prijs, al kan hij zich wel nog druk maken over hoe het hem vergaan is tijdens zijn wielercarrière: “Het is wat het is. Maar moest ik alles kunnen herdoen, ik zou twijfelen. Ik hoop dat de renners er vandaag beter voor staan dan ik.”
E3 Harelbeke. Excentrieke Klassieker
Koers is beleving. Het is het credo van de E3 Harelbeke. De organisatie achter 'de E3' vaart een originele, onafhankelijke koers en draagt innovatie hoog in het vaandel. Naar aanleiding van de zestigste editie in 2016 ging KOERS op zoek naar het DNA van de E3.
Benieuwd naar meer verhalen over deze excentrieke klassieker? Bezoek dan zeker onze KOERSshop.
Eddy ‘De Kannibaal’ Merckx dankt zijn bijnaam aan zijn manier van koersen. Als Eddy aan de start verschijnt, wil hij niet gewoon winnen. Merckx wil...
Uw browser voldoet niet aan de minimale vereisten om deze website te bekijken. Onderstaande browsers zijn compatibel. Mocht je geen van deze browsers hebben, klik dan op het icoontje om de gewenste browser te downloaden.
