Stive Vermaut wordt geboren op 22 oktober 1975 in Oostende en groeit op in Ichtegem. In 1996 behaalt hij zijn hoger diploma graduaat-elektronica, maar dan al is duidelijk dat de West-Vlaming een toekomst als wielrenner heeft. Chris Pollin, die als junior de Omloop Het Volk won en tweede werd in de Ronde van Vlaanderen en het BK op de weg, maakte de jeugdjaren van Stive van dichtbij mee.
“Ik was een jaartje jonger, maar Stive was van Ichtegem en ik van Wijnendale. We woonden vijf kilometer van elkaar, gingen samen naar school in Torhout en spraken ’s avonds af om te trainen. De eerste herinnering aan Stive die in me opkomt, is zijn aanstekelijke lach. Met hem had je altijd plezier.
Stive pakte alles met een lach op, maar op een speelse manier was hij toch serieus met zijn vak bezig. Op training deden we plakkaatsprintjes telkens we een dorp binnenreden. Eigenlijk was dat gewoon een goede intervaltraining. Bij de jeugd streden Stive en ik vaak tegen elkaar om de zege. In de koers waren we vijanden, maar eenmaal we de finish waren gepasseerd, kwamen we weer overeen.”
Als jeugdrenner wint Stive 19 keer, maar het zijn geen overwinningen die het talent van de jonge Ichtegemnaar onderstrepen. Integendeel, Stive blinkt uit waar weinig andere landgenoten dat doen: in de bergen. Als belofte wint hij in de Vuelta a Lleida een bergetappe na een solo van 50 km voor onder meer Denis Menchov en Oscar Sevilla. In de Oberösterreich-Rundfahrt behaalt hij een podiumplaats. En in de gereputeerde Grote Prijs Wilhelm Tell in Zwitserland rijdt hij bergop zelfs omhoog met grote namen als Oscar Camenzind, Tourwinnaar Bjarne Riis en Carlos Sastre.
Michel Pollentier, Stives ploegleider bij De Lombarden, ziet hem eind 1997 de overstap maken naar Vlaanderen 2002-Eddy Merckx. “Stive had talent en lag goed in de groep”, herinnert Pollentier zich. “Hij had geen vijanden, wat ook belangrijk is om verder te geraken. Ik kom hem dan ook zonder moeite binnenloodsen bij de ploeg van Roger Swerts. Men heeft zich dat daar niet beklaagd.”
Hij had geen vijanden, wat ook belangrijk is om verder te geraken. Ik kom hem dan ook zonder moeite binnenloodsen bij de ploeg van Roger Swerts.
Intussen heeft de jonge Stive, tijdens een avondje uit in dancing D’Yore, ook de liefde gevonden bij Vanessa Jodts, een 18-jarig meisje uit Torhout dat helemaal niet thuis is in de wielersport. “Ik weet nog perfect op welke dag: 13 november”, herinnert Vanessa het zich nog altijd. “Het was Stives laatste weekend dat hij uitging vooraleer hij weer zou beginnen te trainen.
Voor mij was dat een hele aanpassing. Koers, dat kende ik niet. Het interesseerde me ook niet. Mijn pa was een enorme koersliefhebber, maar als de Tour op televisie was, liep ik weg. Als partner pas je je echter aan. Misschien ook omdat ik niet in de coureur geïnteresseerd was, wel in de mens.”
Als neoprof in 1998 toont Stive meteen zijn klimtalent door in de koninginnenrit van de Ronde van Oostenrijk over de Grössglockner als tweede te finishen, achter de Sloveen Rajko Petek. “Stive was heel gedreven en dat sierde hem”, vertelt zijn toenmalige ploegmaat en streekgenoot, de vier jaar oudere Wim Vansevenant.
“We woonden niet ver van elkaar en gingen bijna dagelijks met elkaar trainen. Als jonge gast deed Stive er al veel voor. Op training ging hij soms heel ver. Ik herinner me dat hij eens 180 km achter de brommer van zijn schoonvader is gaan trainen. Dat Stive goed bergop reed, was in ons land iets speciaals. Hij was een atypische Belg.
De jaren ervoor hadden enkel Jan Nevens en Luc Roosens als klimmer iets kunnen betekenen. Maar in de bergen gaan trainen, zoals veel jongeren vandaag, dat deed Stive nooit. De Ardennen, daar kon je hem wel geregeld terugvinden. Het was een ander tijdperk. Profwielrenners moesten eind de jaren negentig vooral koersen.”
Op 2 mei 1999 behaalt Stive in het Noord-Franse dorp Hayange zijn eerste en meteen ook enige overwinning als profwielrenner: de achtste etappe in het Circuit des Mines. In een sprint met vier laat hij de Amerikaan Chris Horner, veertien jaar later verrassend winnaar van de Vuelta, de Pool Tomasz Brozyna en de Fransman Cédric Celarier achter zich.
Stive kent een prima tweede profcampagne en kent zijn definitieve doorbraak in de maand september tijdens de Ronde van de Toekomst, de toenmalige Ronde van Frankrijk voor renners tot en met 25 jaar. Onder meer Tourwinnaar in spe Floyd Landis, op dat moment een onbekende Amerikaanse renner, is een van de deelnemers. Vooral tijdens de loodzware slotdriedaagse door de Pyreneeën, met mythische cols als de Aubisque, Soulor, Spandelles, Aspin en Tourmalet, gooit Stive hoge ogen.
De 23-jarige West-Vlaming maakt bergop veel indruk en verovert de bolletjestrui van beste klimmer. Het verleidt toenmalig Tourbaas Jean-Marie Leblanc in een gesprek met Vlaanderen 2002-ploegleider Roger Swerts zelfs tot een gevleugelde uitspraak: “Ik zag eindelijk weer een Vlaming die bergop uit de voeten kan. België heeft een nieuwe klimmer ontdekt.”
Zijn prestaties leveren Stive een transfer naar het grote US Postal van kersvers Tourwinnaar Lance Armstrong op. Sportief manager Johan Bruyneel wil zijn land- en provinciegenoot er maar al te graag bij. Het Amerikaanse avontuur blijft echter beperkt tot één seizoen.
“Ik denk dat Stive nooit heeft kunnen aarden in onze ploeg”, vertelt Dirk Demol, die in 2000 zijn debuut als ploegleider bij US Postal maakte en nu bij Lotto Dstny aan de slag is.
“Het team was voor hem te Amerikaans. Ik zal niet zeggen dat hij door de anderen niet opgenomen werd, maar Stive heeft nooit zijn draai gevonden. Misschien keek hij te veel op naar Armstrong en was hij te nerveus?
Ik werkte de voorbije twee decennia al voor heel veel buitenlandse teams. Je merkt al heel snel of iemand zal kunnen aarden. Bij Stive was dat dus duidelijk niet zo. Hij vond zijn plekje niet en dan wist je dat het een moeilijk verhaal ging worden. Nochtans was hij enorm gemotiveerd om voor US Postal te rijden en wilde Johan hem er absoluut bij voor zijn kwaliteiten. Dat Stive met een fiets kon rijden, stond buiten kijf.”
In 2001 mag Stive herkansen bij Lotto-Adecco, de ploeg van Jef Braeckevelt en Claude Criquielion. Hij ontgoochelt niet. Bij zijn debuut in de Ronde van Frankrijk rijdt Stive bergop de pannen van het dak. Opnieuw in ‘zijn’ Pyreneeën. In een waanzinnige rit over zes cols – Portet-d’Aspet, Menté, Portillon, Peyresourde, Val-Louron-Azet en Pla-d’Adet – stort hij zich samen met twee andere Toursmaakmakers, Laurent Jalabert en Alexandre Vinokourov, in een gewaagd offensief dat Jalabert de bolletjestrui zal opleveren.
Stive genoot van de vele aandacht die je in de Tour altijd hebt en reed dan ook eens heel vaak in de aanval. Wanneer hij op de ploegbus kwam, stond er altijd een glimlach op zijn gezicht.
Mario Aerts, nu ploegleider bij Lotto-Dstny, ziet nog zo de lach van zijn toenmalige West-Vlaamse ploegmaat voor zich. “Stive was onvoldoende klimmer om voor een klassement in een grote ronde te gaan, maar reed meer dan voldoende goed bergop om in ontsnappingen mee te glippen. Daarnaast was hij altijd gelukkig.
Stive genoot van de vele aandacht die je in de Tour altijd hebt en reed dan ook eens heel vaak in de aanval. Wanneer hij op de ploegbus kwam, stond er altijd een glimlach op zijn gezicht. Dat was opvallend, want lang niet iedereen loopt tijdens de Tour drie weken met een smile rond. (glimlacht) Maar bij Stive was dat wel zo. Het was eigen aan hem. Hij was een optimist.”
Het mag niet zijn. Op 19 februari 2002 duiken bij Stive tijdens de Trofeo Laigueglia, gewonnen door Danilo Di Luca, voor het eerst hartritmestoornissen op. Op de Testico, de lastigste klim in de Italiaanse semiklassieker, schiet zijn hartslag plots van 175 naar 210. Tijdens de Classic Haribo (op 24 februari) en Milaan-Sanremo (op 23 maart) herhaalt het probleem zich.
Stive trekt voor diagnoses zelfs naar Duitsland en de Verenigde Staten en hervat de competitie in augustus in de Tour de l’Ain, intussen als renner van Palmans-Collstrop, maar nieuwe hartritmestoornissen tijdens de Luk-Cup in het Duitse Bühl op 3 oktober blijken de definitieve genadeslag. Did Not Finish. DNF. Zijn wielercarrière zit er na amper vijf seizoenen op.
Stive blijft niet bij de pakken zitten. Hij neemt de fietsenzaak van Roger Vanclooster in de wijk Sint-Henricus in Torhout over, begint jonge wielrenners te begeleiden en blijft recreatief fietsen, maar finaal wordt zijn passie hem fataal. Op zondag 13 juni 2004, op Vaderdag nota bene, is Stive aan het fietsen wanneer hij ter hoogte van zaal La Palma in Gits onwel wordt. Hij kan nog telefoneren naar zijn vrouw Vanessa, maar het is de laatste keer dat ze de stem van haar man hoort.
Sommige gebeurtenissen van kort ervoor en kort erna zijn uit mijn geheugen verdwenen. Van die voormiddag herinner ik me echter nog alles.
“Sommige gebeurtenissen van kort ervoor en kort erna zijn uit mijn geheugen verdwenen”, vertelt ze twintig jaar na datum. “Maar als ik foto’s terugzie, komt er soms nog wel eens wat terug. Van die voormiddag herinner ik me echter nog alles. We waren eerst gaan stemmen – het waren verkiezingen – en Stive wilde daarna nog gaan fietsen. Ik zei: doe maar. Emmy en ik zouden intussen naar de JBC rijden, op dat moment nog in Gits. In de auto waren we aan het zingen. Dat deden we zo goed als altijd.”
Vanessa en Emmy moeten die voormiddag gepasseerd zijn vlakbij de plaats waar Stive onwel is geworden. “Maar een gsm zoals nu bestond nog niet”, zucht Vanessa. “Toen Emmy en ik thuiskwamen, ging de vaste telefoon af. Alleen stond er net op dat moment iemand aan ons venster om een vraag te stellen. Die man bleef maar vertellen en intussen ging mijn gsm af. Toen pas kreeg Stive mij aan de lijn. Hij zei: ik zit aan het Land van Belofte.
Maar wist ik veel wat hij bedoelde. Het Land van Belofte is een hotel, maar de streek daar heet ook zo. Nu kan je bij wijze van spreken je locatie doorsturen en meteen te weten komen waar iemand is. Dat haal ik nog dikwijls aan. Stive was enorm geïnteresseerd in elektronica en techniek en heeft dat ook gestudeerd. Als hij nu zou terugkomen, zou hij grote ogen trekken. We hebben ook altijd tegen elkaar gezegd hoe jammer het is dat we elkaar niet konden zien toen hij in het buitenland ging koersen. Nu kan je je dat gewoon niet meer voorstellen.”
Stive overlijdt, omdat de verkeerde hartmassage op hem wordt toegepast. “Hij had harttrillingen, geen hartstilstand”, legt Vanessa uit. “Maar de persoon die hem heeft proberen te redden, een redder overigens, wist dat uiteraard niet. Hem valt niets te verwijten.”
Twee weken lang wordt Stive in een kunstmatige coma gehouden. “Maar de dokters hebben mij nooit blaasjes wijsgemaakt. De eerste dagen was er twijfel en redelijk wat hoop. Stive leefde nog. Zijn hart klopte. Maar de tests van zijn hoofd waren echt niet goed. Die wezen uit dat er heel veel hersenschade was. De dokters waarschuwden me voor het moment dat ze hem wakker gingen maken.
Ik wilde er absoluut bij zijn en ergens vind ik het nog altijd goed dat ik dat gedaan heb. Alleen zijn dat wel beelden die ik nooit meer vergeet. (vecht tegen de tranen) Er moest toch iemand zijn mocht hij wakker geworden zijn? Daarna hebben de dokters van mij dezelfde tests nog eens moeten uitvoeren, terwijl ze daar het nut niet meer van inzagen. (stilte) De resultaten waren nog slechter. Ze begonnen zwarte vlekken te zien.”
Op 30 juni 2004 overlijdt Stive. Hij is dan amper 28 jaar oud. Het is een donkere periode in het leven van Vanessa. “Uiteraard zijn er toen mensen op bezoek gekomen, maar er zijn ook veel mensen weggebleven. Waarschijnlijk wisten velen gewoon niet wat ze in die situatie moesten doen. Van de wielerwereld heb ik buiten enkele uitzonderingen alleszins niets meer gehoord.
Hij had in de VS groen licht gekregen om, met de hulp van bepaalde medicatie, opnieuw te proberen fietsen. Moet je dit wel doen? Je hebt je toekomst toch op de rails? Maar dat was Stive. Hij was zo gedreven.
Iedereen reageert natuurlijk anders. Misschien gaf ik andere mensen wel het gevoel dat ze mij met rust moesten laten. Dat vind ik nog altijd jammer. Ik was op dat moment ook geen leuke persoon om bij te vertoeven. En slachtofferhulp zoals nu bestond al helemaal niet.”
Wim Vansevenant moet even schrikken wanneer we hem over Stive Vermaut contacteren. “Is het al zolang geleden?” kaatst hij de bal verwonderd terug. “Het is precies alsof het gisteren gebeurd is. Ik zie Stive nog zo voor me staan toen hij me net voor de Tour kwam bezoeken en vertelde dat hij naar een Amerikaanse dokter was gegaan. Hij had in de VS groen licht gekregen om, met de hulp van bepaalde medicatie, opnieuw te proberen fietsen. Op dat moment was hij al met zijn fietsenwinkel in Sint-Henricus begonnen. Ik weet nog goed dat ik tegen hem zei: moet je dit wel doen? Je hebt je toekomst toch op de rails? Maar dat was Stive. Hij was zo gedreven.”
Vanessa knikt. “Stoppen kon Stive inderdaad niet. Hij was voortdurend naar een oplossing aan het zoeken. Indertijd stelden de dokters voor om een defibrillator in te planten. Dat had eventueel een oplossing voor zijn hartritmestoornissen kunnen zijn. Alleen was Stive daar op dat moment niet klaar voor. En achteraf is het altijd makkelijk gezegd.”
Drie maanden later bevalt Vanessa van haar tweede kindje: een zoon, Jelle. Intussen zijn Emmy (23) en Jelle (19) volwassen. “Ook voor hen was het niet evident om zonder hun papa op te groeien. Voor Emmy was het waarschijnlijk extra moeilijk, omdat zij wist welke gemis er was. Maar ook voor Jelle was het verre van eenvoudig, heb ik gemerkt. Op school werd er bijvoorbeeld elk jaar iets voor Vaderdag gemaakt.
Op een bepaald moment zei een juf: jij moet niets maken voor je papa, want jij hebt geen papa. Maak maar iets voor je mama. Waarop Jelle antwoordde: ik heb wel een papa, alleen is hij er niet meer. Uiteindelijk heeft hij toen iets voor zijn opa gemaakt, zodat hij toch iets kon afgeven.”
Anno 2024 heeft Vanessa een relatie met Bart Van Den Hoeck, werkt ze bij Solidaris in Brugge en is ze politiek actief. Bij de recente verkiezingen kwam ze op als voorzitster van Vooruit Torhout. Intussen leeft Stive voort in zijn twee kinderen.
“Jelle werkt net als ik bij Solidaris”, vertelt Vanessa. “Hij is daar niet dankzij mij beland, want hij heeft daarvoor examens moeten afleggen. Maar het is wel fijn dat we collega’s zijn. Emmy van haar kant is eerst begonnen met een studie toegepaste psychologie, maar volgens mij was dat voor haar iets te confronterend. Daarna heeft ze haar diploma als boekhoudster behaald, maar uiteindelijk stond ze even als leerkracht voor de klas en heeft ze finaal van haar zelfstandig bijberoep als nagelstyliste haar hoofdberoep gemaakt. Het is een werker.
Er gaat geen dag voorbij dat we niet aan Stive denken. Dat kunnen heel eenvoudige dingen zijn.
Ze is na het overlijden van haar papa sneller zelfstandig geworden dan de meeste van haar leeftijdsgenoten, heb ik de indruk.” Nog elke dag leeft de herinnering aan hun echtgenoot en papa voort. “Er gaat geen dag voorbij dat we niet aan Stive denken”, merkt Vanessa op. “Dat kunnen heel eenvoudige dingen zijn. Dan zeg ik plots: dit at je papa graag. Of: dit zou hij ook leuk gevonden hebben.”
Ook al is het contact met de wielerwereld verwaterd, Stive Vermaut is niet vergeten. “Ik schrik er echt van dat het al zolang geleden is”, herhaalt Wim Vansevenant zijn eigen woorden.
“Maar het leven gaat verder en stond in die twintig jaar niet stil. Iedereen heeft zijn eigen bezigheden. Vanessa zit nu in de politiek. Toen ik haar de voorbije maanden op een bord voor de verkiezingen zag staan, moest ik telkens aan Stive denken.
Ik herinner me nog goed dat ik Vanessa na de geboorte van haar zoon ben gaan bezoeken in het moederhuis in Torhout. Normaal had dat een moment van vreugde moeten zijn, maar ik ervaarde het vooral als een moeilijk moment.
Ik denk dat zoiets voor een West-Vlaming moeilijk onder woorden te brengen is: moest ik nu ik blij zijn dat Jelle er was of moest ik verdrietig zijn omdat zijn papa er niet meer was?”
Het WK wielrennen van 1995 is voor de modale Belgische wielerliefhebber een nagenoeg onbekend verhaal. In het Colombiaanse hooggebergte haalde geen...
Uw browser voldoet niet aan de minimale vereisten om deze website te bekijken. Onderstaande browsers zijn compatibel. Mocht je geen van deze browsers hebben, klik dan op het icoontje om de gewenste browser te downloaden.
