I knew that it was now or never
Those were the best days of my life
Back in the summer of '69
Bryan Adams had het in 1985 over de zomer van 1969. Een platgespeeld nummer op menig evenementen, u kent het wel. Iets in ons zegt toch dat de tekst voor Steegmans gerust had mogen worden aangepast in 'the spring of '69' - de lente van '69. Want het was in april/mei 1969 dat de Limburger z'n beste dagen op de fiets beleefde.
In de Ronde van Spanje ontpopte Steegmans zich tot een van de verrassingen en smaakmakers. In die tijd, vanaf 1995 veranderde dat, werd de Vuelta nog in het voorjaar gereden.
"Er komen altijd goede gevoelens naar boven als ik daaraan terugdenk", vertelt Steegmans 55 jaar later van in z'n appartement in Tongeren. "Die Vuelta was eigenlijk mijn grootste exploot ooit. Twee ritzeges, enkele dagen in het geel (nu de rode leiderstrui, red.), de groene trui, ...
Dat was niet gemakkelijk. Om het puntenklassement uiteindelijk te winnen, moet je ook die bergen over, hé. En ik was niet echt een klimmer. Je moest altijd opletten dat je op tijd binnen was, regelmatig ben ik in de problemen gekomen. (lacht) Maar het is goed afgelopen, hé."
Maar terug naar het begin van dat "exploot". Met beperkte verwachtingen en ambities verscheen Steegmans in Badajoz aan de start van de 24ste editie van de Ronde van Spanje. In de tweede etappe werd hij tweede achter Felice Salina, drie dagen later was het wel prijs.
"In de vijfde etappe van Madrid naar Alcázar de San Juan. Soms flitst dat wel nog eens door mijn hoofd, hoor." (Steegmans laat ons enkele foto's zien van de aankomst) Daarop is duidelijk te zien hoe overtuigend hij die dag won. Serge Bolley, Rini Wagtmans en Michael Wright - toch allemaal ritwinnaars in grote rondes - volgden op lengtes. Straf. "Op die dag pakte ik ook de groene trui. Ik vertrok naar het hotel met het idee: 'de ceremonie is hier gedaan'. Maar dan..."
(Begint te lachen) "Wat gebeurde er nu? Op een bepaald moment klopt de koersdirecteur op de deur van onze hotelkamer. Ik zat in bad, maar gelukkig sliepen we met twee op de kamer, zodat mijn ploegmaat de deur kon openen. 'Steegmans, je moet terug naar het podium komen', zei de koersdirecteur. 'We hebben verkeerd geteld. Je hebt met twee seconden voorsprong de gele trui.' Ik sprong natuurlijk meteen uit bad, kleedde me aan en keerde terug naar het podium. Gelukkig was dat slechts een kilometer. De podiummissen waren er wel nog. (lacht) Maar de gele trui was weg.
Michael Wright, die eerst tot leider was uitgeroepen, had de gele trui al meegenomen naar zijn hotel. Met lege handen, enfin... ik had wel de groene trui en de rode trui van het combinatieklassement, keerde ik terug naar mijn hotelkamer. Ik dacht dat ze hem nog zouden komen brengen, maar dat gebeurde niet. Pas de ochtend erna, voor de koers, kreeg ik mijn gele trui."
Ik zat in bad toen de koersdirecteur op de deur van de hotelkamer klopte. 'Steegmans, je moet terug naar het podium komen'
Op z'n derde dag in het geel finishte de etappe in Benicasim, een vakantieoord in de regio Valencia. Steegmans sprintte er naar z'n tweede ritzege van de Vuelta, althans daar leek het toch op. Tot er iets vrij ongezien gebeurde... "Luister... De finish was al vrij nipt. Ik had héél weinig overschot op de Spanjaard Ramón Sáez. En de fotofinish was weg, maar ik werd wel uitgeroepen tot ritwinnaar.
Opeens - wat later op de avond - stond Sáez in mijn hotelkamer. Hij smeekte om de koers te mogen winnen. Op het WK in 1967 werd Sáez derde achter Merckx en Jan Janssen. Maar in 1969 was zijn deelname aan het WK nog niet zeker. Enkele ritzeges in de Vuelta (hij pakte er uiteindelijk twee, red.) zouden hem daarbij kunnen helpen. Ik heb nog altijd spijt dat ik toen heb toegezegd. 'Goede Limburger, hé'... Ze hebben hem gewoon als eerste geplaatst in de daguitslag. Financieel hebben ze alles hetzelfde gehouden. Ik kreeg de premie van de winnaar en hij die van de tweede plek."
Sáez zou uiteindelijk meegaan met de Spaanse selectie naar Zolder, maar speelde daar nooit een rol van betekenis en eindigde als 57ste op 7'35" van wereldkampioen Harm Ottenbros.
De tweede ritzege van Steegmans kwam er een week later. In Zaragoza pakte hij etappe 14 voor... Ottenbros en Sáez. Toeval? Net als in Alcázar de San Juan won Steegmans met een straat voorsprong. "Ik was héél sterk die dag, maar ik had ook een truc.
Een jaar eerder finishte de eerste etappe in Zaragoza. Dat was op een groot plein. De misleiding was dat de eerste renners een grote bocht namen om op te draaien. Ik wist dat nog van het jaar ervoor en glipte binnendoor. Zo pakte ik al meteen veel meters."
"Ik heb me nooit zo sterk gevoeld als in die Vuelta", vertelt Steegmans. "Goede verzorging, ... Alles ging top. Na die eerste ritzege kreeg ik een enorme boost, hé. Van die drie dagen in de gele trui heb ik ook enorm genoten.
De mensen kijken naar u op. Ik was dan wel geen Spanjaard, toch was ik een lieveling van het publiek. Het zal misschien aan mijn zwarte haardos gelegen hebben. (lacht) Ik zag er wel uit als een Spanjaard. Maar ik kon natuurlijk geen Spaans. Andere renners moesten voor me vertalen in interviews."
Ik was een lieveling van het publiek. Het zal aan mijn zwarte haardos gelegen hebben, want Spaans kon ik niet.
Twee ritzeges, drie dagen de gele trui, maar natuurlijk aan het eind van de rit ook de groene puntentrui. "En die heeft mij eigenlijk het meest opgebracht", herinnert Steegmans zich. "Dat deed wel veel, hoor. Ik voelde dat ik nadien ook anders bekeken werd door het peloton en de buitenwereld. Eind jaren 60, begin jaren 70... Dat was best een moeilijke periode. Ik ben van hetzelfde jaar als Merckx (1945, red.), we schelen een maand.
Alleen de merkentruien mochten naar de Ronde van Frankrijk (per uitzondering van in 1967 en 1968 toen er wel opnieuw met landenploegen gereden werd, red.). Ik had met Golder-Hertekamp geen kans om daarbij te zijn. We werden wat aan de kant gezet. Flandria, Faema en Dr. Mann - Grundig gingen naar de Tour. Dat waren ploegen met meer inhoud qua ronderenners - Goldor had dat niet.
Ik heb nooit de Tour gereden, wat ik best jammer vind. Ik heb ook nooit de kans gekregen om naar een van die ploegen te gaan. Ik was een snelle man, maar anderen waren rapper. Godefroot, Reybrouck, Willy Planckaert. Dat was een fameuze generatie."
"De prima liefhebber van eertijds lost nu grotendeels de verwachtingen in", schreef Sport 69 na Steegmans' exploot in de Vuelta. Want er werd de Limburger een grote toekomst voorspeld. In datzelfde artikel van Sport 69: "Ongeveer een drietal jaren geleden kwam uit de liefhebbersklasse een Limburgse atleet van wie men toen al zei dat hij, in de profrangen, voor sensatie zou zorgen. Raymond Steegmans heette hij en hij had de reputatie van een onweerstaanbare spurter."
"Ik kom uit een bakkersfamilie uit Hasselt", vertelt Steegmans over z'n jeugdjaren. "Mijn vader reed al eens mee met de 1 mei-prijs in Genk en die had daar een helm gewonnen. Een 'worstenhelmke'. 'Als je coureur wil worden, ga je maar met de fiets op en af naar Genk', zei mijn pa tegen mij. Ik ging daar naar school, in het Sint-Jan Berchmanscollege. Met de fiets ging ik vanaf dan elke dag op en af. 46 kilometer, door weer en wind. Zo heb ik de wielermicrobe eigenlijk te pakken gekregen. Ik was toen 14, 15 jaar. In niets te vergelijken met nu, waar ze pakweg al op hun acht jaar beginnen met de koers, natuurlijk."
'Als je coureur wil worden, ga je maar met de fiets op en af naar Genk', zei mijn vader. Elke dag 46 kilometer, door weer en wind.
In de jeudgcategorieën en bij de liefhebbers reeg Steegmans de overwinningen aan elkaar. Hij mocht dromen van een mooie toekomst. "In 1966 werd ik derde op het BK voor liefhebbers (in wat nu de categorie 'elite zonder contract noemt', red.) in Zolder. Nadien ben ik overgegaan naar de beroepsrenners. In het najaar van 1966 tekende ik een contract bij Goldor-Main d'Or."
Meteen reed Steegmans zich in de kijker. En er kwam ook interesse van buitenlandse ploegen. "In september won ik een koers in Kemzeke voor onder meer Godefroot en Gustaaf De Smet. Via renner Vin Denson kreeg ik een aanbieding van Ford France (na 1966 stopte de ploeg met bestaan, maar de ploegleiding en een groot deel van de renners stapten over naar de nieuwe Bic-ploeg, die in 1967 ontstond, red.).
'We zoeken een rappe spurter', zei hij. 'Ja, das goed, hé', antwoordde ik. Op korte tijd was die deal geklonken. Ik werd beroepsrenner, maar dan bij een véél sterkere ploeg. 'Maitre' Jacques Anquetil werd mijn ploegmaat. Er waren nog andere grote namen zoals Jean Stablinski, Arie den Hartog, Rolf Wolfshohl en Lucien Aimar. Raphaël Geminiani en Raymond Louviot waren de ploegleiders."
Een droomtransfer. Daar leek het toch op. Maar Steegmans had moeite om door te zetten en zich te integreren bij de Franse formatie. "Ik kon amper Frans", herinnert de Limburger zich. "Ik leerde wel snel bij, maar dat bleef moeilijk. Je moest met die mannen aan tafel zitten, hé. Je moest daarmee praten, hé. Gelukkig had ik Den Hartog en Denson, die Nederlands spraken. Wolfshohl was een Duitser. Maar die mannen reden al enkele jaren bij die ploeg en waren intussen gesetteld.
En Anquetil? Tja, dat was een heel speciale man. Je ziet het hier aan de foto. (Steegmans laat de ploegfoto zien bij de voorstelling) Iedereen is in wielertenue, behalve Anquetil. Hij is in kostuum. Je kon met hem wel babbelen, maar je moest vooral je plan trekken. We hebben niet zoveel wedstrijden samen gereden. Ik herinner me een Parijs-Nice. Ik was knecht, hé. Soms kon je wel eens ontsnappen en zelf koersen om te winnen. Maar ik had het moeilijk bij Bic. Fransen zijn ook wat chauvinistisch."
Anquetil was een heel speciale man. Op de ploegvoorstelling was iedereen gekleed in wielertenue, hij had z'n kostuum aan.
In het begin van het seizoen liet Louviot, een van de ploegleiders, blijken Steegmans een jaar respijt te willen geven. De Limburger, nog altijd maar 22, moest vooral stelen met de ogen en leren. Leren van de besten. Maar toch kwam er na één seizoen al een einde aan de samenwerking.
"Ik moest vertrekken. Dat was best spijtig. De onderlinge contacten met de ploegleiding waren niet honderd procent. Bovendien had ik om successen te boeken een ploeg nodig die voor mij reed. Dat was bij Bic niet het geval.
Bij andere ploegen had ik dat wel. Bij Golder was Florent Van Vaerenbergh sportbestuurder. Een belangrijke man in mijn carrière. Hij heeft me altijd opgevangen. Was hij bij een ploeg, dat was ik er eigenlijk altijd bij."
"In die tijd moesten ze je ook aanvaarden, zal ik maar zeggen. Merckx had knechten en die waren zeker goed als ik, misschien soms zelfs beter. En zo won je ook moeilijker een koers. Die ploegen waren zo sterk. Neem nu Luik-Bastenaken-Luik in 1969. Ploegmaats Merckx en Van Schil (beiden Faema, red.) waren alleen vooruit. Daar kon je niets tegen doen, bovendien waren er dan nog ploegmaats die afstopten." Barry Hoban reed als derde over de finish, op meer dan acht minuten van winnaar Merckx en tweede Van Schil.
Na z'n gouden Vuelta in 1969 zakte het niveau van Steegmans. De Limburger kroop wat meer in de rol van knecht. In 1973 tekende hij een contract bij IJsboerke, waar Rik Van Looy ploegleider was. "Dat was toen een ploeg die enorm begon te exploderen. Er waren veel knechten en je moest je mannetje staan.
Terwijl ik enkele jaren daarvoor nog zelf meedeed voor zeges, was het toen mijn rol om het peloton te leiden en gaten dicht te rijden. Dat allemaal in dienst van Roger Swerts en Rik Van Linden. Hier en daar kon je zelf nog wel eens spurten, maar dat was dan vaak voor een ereplaats."
Intussen naderen we het einde van het interview. De voorziene koffiekoeken zijn stilaan op als Steegmans zich nog een grappige anekdote herinnert. "Daarvoor moeten we terug naar de Ronde van Sardinië. Voor de start van de koers werden alle renners ontvangen bij de paus. (laat een foto zien)
Ik sta hier ook nog wel ergens tussen. Ik vond dat wel speciaal. Dat was eigenlijk helemaal buiten mijn comfortzone, al ben ik wel een gelovig man. De Italiaanse coureurs waren helemaal in de wolken. Er waren er die op hun knieën gingen. En ik? Ik ben gewoon blijven rechtstaan." (hilariteit)
Voor de Ronde van Sardinië werden we ontvangen door de paus. Er waren Italiaanse coureurs die zelfs op hun knieën gingen.
Ook na z'n carrière bleef de wielerwereld deel van Steegmans' leven. De Limburger opende in Tongeren een fietsenzaak. "Ik heb alles zelf moeten opbouwen. Al had ik het geluk dat de mensen me wel graag hadden. Als ex-coureur een fietsenzaak opendoen, dat helpt altijd natuurlijk wel. 'Rijwielen Steegmans', heette het. Zelfs nu is die fietsmicrobe er nog. Bij mijn dochter thuis heb ik een fietsherstelplaats, waar ik vaak te vinden ben."
Al heeft het wielrennen ook wel een litteken achtergelaten bij Steegmans - een figuurlijk dan. De Limburger was erbij op 15 maart 1971, toen Jean-Pierre Monseré het leven liet in een kermiskoers in Retie. Steegmans zag het quasi gebeuren. "Ik heb hier nog een foto liggen van enkele ogenblikken net na de val. (laat de foto zien en wijst) De gebroeders De Vlaeminck, Pierre Nassen. En daar ligt hij... We reden toen in waaiers en het tempo lag redelijk hoog. Monseré kwam even op de kasseien terecht en wilde zich terug op de weg gooien, maar raakte de linkerkant van die zwarte Mercedes... Dat zijn drama's, hé. Dat beeld blijft bij... En dat gaat niet weg... (wordt emotioneel) Zoiets vergeet je nooit."
Tijdens de fantastische zomer van 1969 wordt een gouden bladzijde toegevoegd aan de rijke Belgische wielergeschiedenis. Met een nooit geziene...
Uw browser voldoet niet aan de minimale vereisten om deze website te bekijken. Onderstaande browsers zijn compatibel. Mocht je geen van deze browsers hebben, klik dan op het icoontje om de gewenste browser te downloaden.
