De passie voor de fiets begon voor Susanne op 12-jarige leeftijd. Een collega van haar vader had een zoontje dat fietste en dus vroeg vader Kjell of zijn dochter het misschien ook eens wou proberen. De jonge Susanne ontpopte zich al vroeg tot een ware sportzeloot: ze dweepte met voetbal, beoefende handbal en was verzot op alpineskiën. Fietsen paste wel in het rijtje. "Een week nadat mijn vader het me voorstelde, vond er toevallig een jeugdwedstrijd plaats in mijn toenmalige thuishaven Halmstad," herinnert Susanne zich. "Ik was meteen verkocht. Het was zo heerlijk: je voelt de wind langs je suizen en je ziet best wel veel onderweg. Ik vond het fantastisch dat mijn lichaam dat kon. Na die wedstrijd zei ik, als twaalfjarig broekje, tegen mijn ouders: 'Mama, papa, ooit ga ik het wereldkampioenschap wielrennen winnen.' Ik hield vanaf dag één van de wielersport!"
Susanne timmert hard aan de weg en dat loont: in geen tijd groeit ze uit tot een internationale wielerbelofte. En dat ontgaat ook een Belgische damesploeg niet. Christel Herremans leidt anno 2000 het damesluik van het ambitieuze wielerproject Vlaanderen 2002, gedragen door de Vlaamse overheid – als onderdeel van het gelijknamige ambitieuze politieke project – om onze deelstaat ook sportief op de kaart te zetten. Onder de auspiciën van sponsor Remi De Moor, manager Fons Leroy en Vlaams minister van Tewerkstelling en Sociale Aangelegenheden Leona Detiège groeit de Vlaanderen 2002-wielerploeg ook uit tot een begrip in het dameswielrennen. Het team gaat uiterst professioneel te werk, ijvert bij de UCI voor een beroepsstatuut voor dames en, niet onbelangrijk, keert haar rensters zelfs een salaris uit. Tot dan toe een unicum in het vrouwencircuit.
Via Herremans rolt de dan al meervoudige Zweedse kampioene in het Vlaanderen 2002-project. "Na het WK in Plouay, waar ik in 2000 als vierde eindigde, moest ik op zoek naar een nieuw team. Ik nam contact op met Christel en zei: 'Ik denk dat jij een goede ploeg hebt, kan ik erbij komen?'” De vraag van Susanne komt op een ideaal moment. Want ondanks de naam en de regionale insteek kijken Christel Herremans en co ook over de landsgrenzen heen. "Begin jaren 2000 vonden we te weinig Vlaamse rensters om een volwaardige ploeg mee te bevrouwen," licht toenmalig teammanager Fons Leroy toe. "Daarom zijn we overgestapt naar een mix van buitenlandse toppers en jong lokaal talent. Bovendien kregen we dankzij die grote namen toegang tot gerenommeerde buitenlandse wedstrijden als de Primavera Rosa, de Ronde van Italië, de Tour de l'Aude,...".
De talentvolle Ljungskog past net als de Nederlandse Debbie Mansveld perfect in deze strategie en tekent een contract voor twee jaar. Susanne koestert warme herinneringen aan haar passage bij Vlaanderen–T-interim: "Het was een van de best georganiseerde vrouwenploegen van het moment. We verschenen aan de start van grote wedstrijden, hadden kwalitatieve Eddy Merckx-fietsen en beschikten over een goede staf, met prima masseurs."
Het WK in Zolder moest de culminatie worden van het Vlaanderen 2002-meerjarenproject. Het damesteam Vlaanderen–T-interim had het momentum mee en ook Susanne had de wind in de zeilen. "2002 gold als mijn beste jaar ooit," laat ze optekenen, "Ik werd tweede in de Tour de France en won heel wat races. Maar het WK-parcours lag me niet omdat het circuit van Terlaemen relatief vlak is en ik geen pure rassprintster ben. Ik wist dat het moeilijk zou worden om de race te winnen. Gelukkig had ik nauwgezet mijn strategie uitgedokterd."
De Zweedse liet in de aanloop naar dat wereldkampioenschap niks aan het toeval over. "Drie maanden op voorhand ging ik het parcours verkennen. Ik heb de laatste vijf kilometer zonder overdrijven vijftig keer afgelegd. Omdat ik wist dat dit het beslissende stuk zou worden. Ik kende alle bochten, élke millimeter van het asfalt daar.”
Voor het WK kwam ik vijf kilogram bij: niet alleen door proteïnen, maar ook door veel snoep te eten!
In haar voorbereiding hield ze ook rekening met het gure herfstweer. "Aangezien ik uit Zweden kom, ben ik de kou en de regen gewend. Toen ik een paar maand ervoor La Grande Boucle reed, stond ik enorm scherp. Mijn lichaamsvet was tot een minimum herleid vanwege het vele klimmen. Maar voor het wereldkampioenschap at ik erg gretig: het zou ongetwijfeld een race voor costauds worden en ik wou wat extra kilo's aankomen. Ik trainde ook mijn armspieren en focuste op mijn core omdat ik toen al besefte dat het zou uitdraaien op een uitputtingsslag," verduidelijkt Susanne. "Na de Ronde van Frankrijk verslond ik niet alleen meer proteïnen, maar ook veel snoep. Ik stond voor dat WK vijf kilogram zwaarder dan in de Tour."
Toch scheelde het niet veel of Susanne stond niet eens op het startblad. "Na het WK van 2000 in Plouay was ik uit het Zweedse nationale team gezet. Zogezegd omdat ik tijdens de race de ploegorders niet had opgevolgd en achter mijn eigen teamgenote was aangegaan," vertelt Susanne. "Ondanks de verwijten, wist ik dat ik het niet had gedaan. Maar het sloeg wel mijn droom aan diggelen: zonder nationale ploeg kan je niet naar de wereldkampioenschappen of de Olympische Spelen."
Ljungskog antwoordde met de pedalen. In de eerste koers van het daaropvolgende seizoen sloeg ze onverbiddelijk toe: in de Primavera Rosa, de vrouwenversie van Milaan-San Remo, moest de rest de duimen leggen. "Na die wedstrijd belde de teamverantwoordelijke me op om zich te excuseren. Een geluk. Anders was ik nooit wereldkampioene geworden in Zolder." Voor aanvang van het WK heeft de Zweedse haar tactiek al bepaald: "Blijven zitten, de kalmte bewaren en energie sparen," blikt Susanne terug. "Ik was er rotsvast van overtuigd: het eindigt hoe dan ook in een massasprint en dan zal ik mijn meest frisse benen nodig hebben. Want van zodra ik in de aanval trek, betaal ik dat cash aan de streep. De hele dag door spookte het door mijn hoofd: 'Sit back, relax, take it easy'.”
Halfweg koers kozen drie vrouwen het hazenpad: de Zwitserse Girowinnares Nicole Brändli, de Spaanse Tourwinnares Joane Somarriba en de Australische tijdritkampioene Sara Carrigan. "Nee, het waren niet van de minsten," beaamt Susanne. "Ik veerde onmiddellijk uit het zadel en dacht: 'Ok, nu moet ik volgen'. Maar dan besloot ik toch om ontspannen mee te drijven met het peloton. 'Sit back and relax', weetjewel." De drie vluchters diepen hun kloof steeds verder uit. Met nog twee ronden te gaan, slaat de paniek Susanne om het hart: "Doemgedachten kwamen in me op: 'Fuck! Ik ga de wereldtitel verliezen!' Want ik voelde me zo sterk die dag, mijn benen hadden vleugels." Gelukkig komt net dan het peloton op toerental.
Bij het ingaan van de slotronde peddelt het trio nog één minuut voor het pak uit. Ljungskog tracht het hoofd koel te houden. "'Ok, misschien hebben we nog een kans,' dacht ik. Maar met nog vijf kilometer voor de boeg, gaat een deel van het peloton tegen de vlakte. Gelukkig lag ik er zelf niet bij. En plots, in de laatste drie kilometer plaatst de Nederlandse Mirjam Melchers een aanval. 'Dit is mijn kans' flitste het door mijn hoofd, 'Haar moet ik volgen'. De Wit-Russische Zinaida Stahurskaya springt meteen op mijn wiel en met z'n drieën slaan we een gat."
Door de regen transformeert de omloop van Terlaemen stilaan in een schaatsbaan, mét bijhorende tuimelpertes. En ook op drie kilometer van de streep volgt nog een volta: "We draaiden af naar rechts, maar Mirjam ging veel te driest de bocht in. Ze scheerde zo dicht langs de nadars dat ik wist dat ze zou crashen. En jawel, hoor, Mirjam en Zinaida vielen." Haar parcourskennis legt Susanne geen windeieren. Ze beslist om solo door te stomen naar de drie leidsters. In de laatste vijfhonderd meter vindt ze eindelijk aansluiting. Ze timet haar sprint perfect en gaat in de ultieme tweehonderd meter vol aan. "Ik kruiste als eerste de aankomstlijn. Pure magie was dat. Ik, een Zweedse, won het WK! 'Ik ben de beste in de wereld!', galmde het door mijn hoofd."
Ook in het kamp van Vlaanderen 2002 barstte de vreugde los. Fons Leroy kan het zich nog levendig voor de geest halen: "Enigszins kwam die wereldtitel in Zolder voor ons wel uit de lucht vallen. We wisten dat Susanne in optima forma verkeerde, al verraste ze ons nog door als specialiste in het rondewerk de klassieke rensters op een biljartvlakke omloop het nakijken te geven."
Toch blijkt na afloop vooral een vestimentaire keuze van Susanne de Belgen met verstomming te slaan. De Zweedse kroont zich in Zolder tot wereldkampioene... in een bib shorts van Vlaanderen–T-interim! Iets wat het opmerkzame oog van de aanwezige minister van Sport, Guy Vanhengel, niet ontging. "In een speech loofde minister Vanhengel niet alleen de prestatie van Susanne, hij refereerde ook naar haar koersbroek," glimlacht Fons Leroy, "Daar viel eigenlijk voor het eerst onze frank. Door het blauw-gele design was dat ons bij aanvang niet meteen opgevallen." Of hoe een triviaal lapje textiel een knap uitgesponnen verhaal prijsgeeft...
Dit artikel verscheen eerder in Etappe #08 (2021).
Het achtste nummer van Etappe staat in het teken van de regenboogtrui. Onder meer Nicolle Van den Broeck, Eloi Meulenberg en Ronse '63 geven kleur aan deze editie.
Zin in meer WK-verhalen? Haast je naar onze shop!
In 2015 vieren de wielervrouwen van Topsport Vlaanderen hun 20-jarig bestaan, twee jaar na de gelijknamige mannenploeg. In twee decennia tijd...
Uw browser voldoet niet aan de minimale vereisten om deze website te bekijken. Onderstaande browsers zijn compatibel. Mocht je geen van deze browsers hebben, klik dan op het icoontje om de gewenste browser te downloaden.
